Maria Magdalena Epstein OP (1875-1947), cz.1

Ks. prof. Stefan Ryłko

 
Maria, Aniela, Wiktoria EPSTEIN, nazywana Nuną, urodziła się 2 sierpnia 1875r w Pilicy k. Olkusza w bardzo zamożnej rodzinie. Ojciec Marii, Leon, bankier pochodzenia żydowskiego, żeniąc się po raz pierwszy z Konstancją Janasz, przeszedł na katolicyzm. Po wczesnej śmierci żony ożenił się powtórnie z Marią Skarżyńską z dobrej szlacheckiej, głęboko religijnej rodziny. Wkrótce po ślubie rodzice Marii wyjechali z Pilicy i osiedli w Krakowie. Zamieszkali na rogu ul. Sławkowskiej i Pijarskiej. W rok po ślubie ojciec Marii, tknięty paraliżem, do końca życia był kaleką wożonym na wózku. Zmarł w Krakowie w 1903r mając 68 lat. Matka odeszła do Pana 29 stycznia 1905 r licząc 61 lat. Oboje rodzice zostali pochowani w Warszawie na cmentarzu na Powązkach w grobowcu rodzinnym.

Maria straciła oboje rodziców gdy miała 30 lat. Wychowana w dobrobycie,  otoczona życzliwymi ludźmi, już w młodości włączyła się do charytatywnego grona Panien Ekonomek, których działalność skierowana była na rzecz biednych i chorych, poświęciła się całkowicie w duchu chrześcijańskim na usługi drugiego człowieka. Siebie i swoje dobra materialne oddała na rzecz biednych i chorych, pozbawionych należytej opieki lekarskiej. Przy pomocy Sióstr Miłosierdzia ( Szarytek ), w ich pomieszczeniach klasztornych wyremontowano najpierw istniejące już ambulatorium, w którym udzielano potrzebującym pierwszej pomocy lekarskiej i urządzono mały szpitalik. Jej zasługą było powstanie i otwarcie w 1911 roku, pierwszej Polsce dwuletniej Szkoły Zawodowych Pielęgniarek Pań Ekonomek św. Wincentego a Paulo, w której sama pobierała naukę i otrzymała dyplom w 1913 roku. Szkoła powstała dzięki przychylności środowiska lekarskiego związanego ze Szpitalem św. Łazarza, który był szpitalem klinicznym, jak również pomocy Sióstr Szarytek, które użyczyły lokalu i materialnego wsparcia. Maria, mając przygotowanie zawodowe, dała się poznać naszemu krakowskiemu społeczeństwu poprzez heroiczna miłość bliźniego na początku XX w., w trudnych chwilach odzyskiwania niepodległości naszej ojczyzny. Pierwsza wojna światowa w dużej mierze rozciągała się na terenach Małopolski. Maria z grupą przygotowanych pielęgniarek, pod kierunkiem doświadczonych lekarzy, zupełnie bezinteresownie włączyła się w niesienie pomocy rannym żołnierzom jak i poszkodowanej ludności. Pomoc ta była bardzo potrzebna ze względu na znaczną ilość rannych jak i przypadki zarazy wśród ludności z powodu głodu, zniszczeń wojennych jak i braku należytej opieki medycznej i materialnej. Należy podziwiać Marię, że podjęła się takiej działalności nie zrażając się trudami obozowymi, biedą ludzką płynącą ze zniszczeń wojennych i kalectwem rannych żołnierzy. O jej zaangażowaniu w tej pracy świadczy fakt, że w uznaniu zasług Maria w dniu 17 września 1915 roku została odznaczona cesarskim dyplomem Czerwonego Krzyża 2 klasy i odznaczeniem wojennym. Po zakończeniu wojny włączyła się w niesienie pomocy medycznej ofiarom Powstań Śląskich (1919 – 1921). Za tę pracę, w dniu 15 września 1921 r. otrzymała honorowy dyplom podpisany przez Komisarza Rządu Polskiego, Wojciecha Korfantego. Jej ofiarność na rzecz biednych spowodowała, że w 1919 r. sprzedała swój pałacyk przy ul. Sławkowskiej, hr. Badeniemu, a sama z 5-osobową obsługą zamieszkała przy ul. Studenckiej. Za sprzedawane urządzenia i meble oraz za pracę utrzymywała dom i służbę. Maria dużo podróżowała. Pasjonowały ją sztuki piękne, architektura, literatura, malarstwo, miała duże poczucie piękna, posiadała wspaniałą kolekcję obrazów, dużą bibliotekę. Znając języki obce, bez trudności porozumiewała się z zachodnimi ośrodkami medycznymi, głównie pielęgniarskimi. Marzyła o tym, by w Krakowie założyć szkołę pielęgniarską o wysokim standardzie fachowym na wzór ośrodków europejskich. Gdy Amerykański Czerwony Krzyż wysłał do Krakowa swoich przedstawicieli, w porozumieniu z władzami Wydziału Lekarskiego UJ i delegacją Fundacjii Rockefellera z USA udało jej się uzyskać stypendia zagraniczne dla kilku zdolnych pielęgniarek i dla niej samej. Z końcem 1925r. mimo wielu trudności, udało się Epsteinównie doprowadzić do otwarcia dwuletniej Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie przy ul. Kopernika 25. W oparciu o wzory zachodnie, przy obsadzie polskich fachowych sił, wytyczyła jej ambitny program związany z kształceniem zawodowym i etycznym. Marię cechowała otwartość, bezpośredniość w obejściu, głęboka religijność, a także umiejętność zdobycia zaufania personelu i uczennic. Przez 5 lat sprawowała funkcje dyrektorki szkoły.
__________________________________________
Ks. prof. Stefan Ryłko, dr hab prawa kanonicznego.Legat Metropolity Krakowskiego do spraw procesu beatyfikacyjnego Sł. Bożej s. Magdaleny Marii Epstein. Na szczeblu diecezji prowadził lub brał udział w przygotowaniu wielu procesów kanonizacyjnych w tym : św. Jadwigi Królowej, Błog. Anieli Salawy, Sł. B. Hanny Chrzanowskiej, Rozalii Celakówny i innych. Mianowany Wicepostulatorem w procesie beatyfikacyjnym Jana Pawła II.